Monopol

Monopol to jeden z rodzajów struktur rynkowych. Struktura ta przedstawia się następująco.

Na rynku istnieje jedna firma, która jest dostawcą/producentem danego towaru/usługi i kontroluje podaż, ceny oraz innych odbiorców. Przez taką firmę monopolową inne podmioty mają znacznie utrudnione wejście na rynek.  Produkt monopolowy nie posiada zazwyczaj dobrego substytutu.

Wyróżniamy trzy rodzaje monopolu:

• Państwowy – gdy prawo państwa pozwala świadczyć usługi lub produkować dany towar tylko jednemu  podmiotowi. Przykładem jest monopol spirytusowy.
• Wymuszony – jeden z producentów osiąga taką pozycję na rynku, że nie daje on szansy innym podmiotom. Jest bezkonkurencyjny i doprowadza do bankructwa pozostałych firm działających w jego sektorze.
• Naturalny – wynika z natury danego produktu. Czasem konkurencja jest po prostu niemożliwa jak w przypadku kolei żelaznych.

Monopolista:

• podczas zawierania różnorodnych transakcji może narzucać innym podmiotem niekorzystne warunki,
• nie musi wprowadzać innowacji, co przyczynia się do hamowania postępu technicznego w danej branży,
• dzięki swej przewadze finansowej może stosować lobbing celem ustanowienia dodatkowych barier wejścia czy też sztucznego zwiększania popytu, co ugruntuje jego pozycję na rynku i umożliwi osiągnięcie wyższych zysków.